یک پای تاریخ هنر می لنگد. کافی ست دفاتر را ورق بزنیم و چشمان کور هنر آوانگارد را در پشت دیوارهای آهنین کمونیسم ببینیم. آنجا اروپای مرکزی و با لتیکان از نظر پنهان ماند تا اروپای شرقی و کشورهایی نظیر اکراینا، روسیه سفید و رومانی جایی برای ابراز وجود نداشته¬باشند. ...

سپیدی
هر شیء را پنهان می کنم
شاید
زنانی که از من عبور کرده اند
...

باید با خودم کنار بیایم
پرده ها را پَس بزنم
تویِ چشم هایِ خورشید
خیره شوم
و بگویم ؛
هِی رفیق!
...

چه سرد و دور و بیگانه است
و بیشتر از همه زیبا
طنین صدایش
از اعماق چاهی در قبل از میلاد می رسد
چقدر گرم عشق بازي می کنیم ...

تمام راه در حال خواندن آوازی گنگ بود و گاهی هم با سوت جواب آواز خودش را می داد. گاهی بر می گشت و نگاهی به من می انداخت وچیزی می پرسید که حال و روزم را بهترارزیابی کند.

حالا بیست متری ازمن جلو افتاده بود. برگشت ونگاهی کرد وپرسید: از ده چی خریدی مهندس؟

گفتم: نون. ...

عاشق شدم که لهجۀ جانم عوض شود
آن روزگار بی هیجانم عوض شود
شاید به دستگیری دستان گرم تو
خاموش خوانی ِ ضربانم عوض شود

...

بوئل شنلر متولد 1963 با مجموعه شعر « نقاشی با آبرنگ روی گچ» در سال 1992 کار شاعری اش را آغاز کرد. در اوایل سال 2000 سردبیر بزرگترین نشریه شعر کشور سوئد بود. در سال 2007 یک مجموعه شعر به نام « ترس از عشق » منتشر کرد. جدیدترین کتابش «کولی در تبعید» نام دارد که منتشره در سال 2011 است. شعرهایش به اکثر زبانهای اروپایی ترجمه شده اند. او در کنار سردبیری همکاری هایی نیز با رادیو سوئد داشته و دهها نمایشنامه رادیویی نوشته است. او همچنین سردبیر یک نشریه ی ویژه ی شعر به نام پست اسکریتوم بود. او ...

نشسته بودم تو ساحل ... رو شِنایی که داغ نبودن ... باد خنکی از سمت دریا میومد ... بدن آدم مورمور میشد ... چشام دریا رو نگاه میکرد ... بی­هدف ... اصلا نمیدونستم چرا اونجام؟ خوشحال بودم از اینکه قطره­های آب به تنم می­خورد، یه دفعه یه موج سنگین به سمتم اومد، موج سنگینی که تکونم داد، تا بیام خودمو جم­وجور کنم دیدم یه ماهی قرمز کوچولو افتاده بین پاهام و داره وول میخوره. ...

بی شک ابوتراب خسروی یکی از نویسندگانی است، که سعی در واگویه کردن، اتفاقات تاریخی دارد.استاد توسیم روایت های موازی و پیچیده، طوری که با خلاقیت و چیره دستی ، شخصیت ها، زمان و گذرش را در هم ادغام کرده، تا خواننده به ملال گذر زمان ، کمتر پی ببرد. ...

سال ‌ها بعد
وقتی به اندازه‌ ی کافی
از این روزها دور شده‌ ای
و در بیابانی قدم می ‌زنی ...

... مثل هر بچه اي كه به دنيا مي آيد يا هر برگي كه فرو مي افتد. اما من اينجا زير تابلو ايستادن ممنوع، درست زير تابلو، در يك روز آخر پاييز، ‌شايد آخرين روز؛ چه مي كنم. منتظر كسي هستم؟ كي؟ ساعت اينجا هم مثل ساعت هاي بيشتر ميدان هاي همه شهر ها خوابيده است. باران مي بارد و من بي چتر زير باران مي روم تا خيس آب شوم مثل موش يا مثل انسان ها زماني كه هنوز هيچ چتري ساخته نشده بود. ...

از جنمِ علف در پائیز
یا باد در بلندی­ های بادگیر
گلویی­ که از صدا می ­افتد
تلنگری که دیگر پیدا نیست
یا رگی­ که پژواک ترسِ ماست ...

به چراغ و بوق‌های مکرر خودروهای تک سرنشین توجه نمی‌کرد. خیلی‌‌‌‌‌ها برای سوار کردنش سمج می‌شدند. تک‌بوق، چراغ، تک‌بوق، چراغ! بیشتر از نیم ساعت کنار بزرگراه ایستاده بود. تا اولین ایستگاه راه زیادی در پیش داشت و ناچار بود همانجا منتظر بماند تا بلکه خودرو عمومی برسد. باد آلوده به دود به سر و صورتش می‌زد. پرِ رو سری‌اش را جلو بینی و دهانش گرفته تا دود کمتر استنشاق کند. ...

چگونه وَ از چه طریق
به زبان می‌آید
شکُفتن
راه رفتن را پس‌از زمین‌خوردن های زیاد
...

نور كدر لامپ، اتاقو روشن مي‌كنه. زن لباس خواب زرشكي‌رنگي به تن داره. سراسيمه بلند مي‌شه و موهاي پريشونشو پشت سرش صاف مي‌كنه. مرد هيكل درشت‌شو از پنجره آورده بيرون و يه‌ريز فحش نثارم مي‌كنه. ...

"درست" مثل خواب های من بود
راهی بزرگ داشت ؛اما پیدا نبود.
"درست" سرنوشت ما بود
به پایمان می پیچید
اما نمی فهمید. ...

چشم‌ها را باز می‌کند؛ طاق‌باز به سقف. ترک‌ها جابه‌جا لابه‌لای پوکه‌های ریخته شده و آویزانِ گچ‌های طبله کرده و مرطوب پیچیده‌اند. یکی‌شان پررنگ‌تر و عمیق‌تر، سیمِ چند شاخه‌ی لامپ کم مصرفِ وسط ذوزنقه‌ی بدقواره و ناموزونِ سقفِ هال را دور زده و رسیده به لکه‌ی زردی که مثلثی است با زاویه‌ی حاده‌ی خمیده و معوج. ...

دستم را که توی هوا مانده بود بردم توی جیبم. دستم مثل همیشه اول پرزهای مخملی داخل کتم را لمس کرد بعد زیپ جیبم را باز کرد تا جایش بیشتر شود و بتواند کش و قوسی بیاید . مامور سردخانه رویش را دوباره پوشاند و برگرداندش داخل کشوی سرد. ...

صدایم کن
بگذار حنجره ات
برف های دلم را بتکاند
من پیر شده ام
تنها تویی که هنوز هم
در عکس ها جوان مانده ای
...

شاید ساعتی از نیمه شب گذشته باشد، که سرما آزارش میدهد تا اینکه بالاخره بی تاب می شود و از درتیره کهنه زنگ زده پشتی کارگاه بیرون می رود و زیر تیربرق لامپ روشن چوبی قدیمی می ایستد.
هنوز حرفای رضا تو گوشش وزوز می کند که گفته است : امشب منتظرم باش که سراغت ميام. ...

تأثير دو سويه ی تاريخ بر هنر و هنر بر تاريخ از ديرباز استمرار داشته و خواهد داشت، چرا كه هنر نيز مانند سایر دستاوردهاي بشري، پديده‌اي اجتماعي بوده و عوامل و عناصر آن از تعامل و مناسبات بين انسان‌ها به وجود آمده است. مضمون‌هاي تاريخي اگر اصيل باشند حتماً جای خود را در ادبيات باز می کنند. يك موقعيت تاريخي بايد توازي ادبي و هنري خودش را در ساخت ادبيات پيدا بكند؛ و اگر آن را پيدا نكند، آن مضمون در واقع خارج از ادبيات باقي مي‌ماند ...
...

عجیب نیست اگر عده ای ستاره پرستند
ستاره های خدا گوشواره های تو هستند
خوشا به حال هزاران نگین و دُرّ ستاره
که گل شدند و به پیراهن تن تو نشستند ...

از گريه هاي نيمه شب و خواب بد ، به تو
از دختر خجالتي تا ابد ، به تو :
آقاي سر به زير ! مگر خواب مانده اي
که مي رسند نسل خبرهاي بد به تو ؟ ...

صدای غار غار هواپیما
از تو دور
می شود
به تو رسید آیا؟
یا آآآ؟
عاقبت نفهمیدم
چرا همیشه این الف به مد ختم شد ...

انتهای این لیوان
سر می کِشَدَم
به مُهره های تو
ساعتِ روبرگردانده / پیچم می کند
به پروازهای زخمیِ روی پرده ها ...

قطار خاطرات و عشق باتو ,جاده ها بامن
هوای دلبری باتو , غم دلداده ها بامن
نگاه بادبادک ها برای بدرقه کافیست
زمین را نخ به نخ بالا ببر افتاده ها بامن ...

ساده‌ترین تبلور گل
شکوه مشترکی بود
که تصویر درخت را
به آسمان گره می‌زد ...

پنجره ها دست تکان می دهند
پیچکی دستها را به هم سبز کرده است
خنده ی آسمان،
آبی،
ابرها در افق ...
...

دومين جلسه‌ي در غياب نويسنده كه به نقد رمان گراف گربه اختصاص داشت ، در كتابسراي چيستا در كرج برگزار شد.
در آغاز جلسه احمد درخشان به خلاصه‌اي از داستان اشاره كرد و گراف گربه را اثري خواندني و قابل توجه دانست و افزود: گراف گربه به نوعي اختلاط ژانرهاي مختلف است. نويسنده از داستاني زندگي‌نامه‌اي به داستاني فانتزي، اسطوره‌اي و حتي پليسي و جنگي حركت مي‌كند. داستان با قصه‌گويي راوي به دختر كم‌سالش آغاز مي‌شود و همين تمحيد به او اجازه مي‌دهد واقعيت و اتفاقات واقعي و ذهني راوي و در جاهايي نويسنده را به زباني افسانه‌وار و اسطوره‌اي بيان ...

نخل در باد؛
سایه بر می دارد.
و تکه های نگاه
در حنا ؛ قرمز می شود
...

چند بار زیر لب تکرار می کنم. بلند تر می گویم. می شنوم که دارم می گویم بازکیاگوراب. چیزی به ذهنم نمی رسد. دوباره و باز بلندتر. بازکیاگوراب. اسم چیزی، شاید یک روستا. بعد فکر می کنم شاید اسم کتابی باشد که مدت ها قبل خوانده ام. یا یک فیلم سینمایی یا یک وسیله ی عجیب مثل بومرنگ، یا هر چیز دیگری. کتاب، روستا، روستا ...

شب بود. داشتم از تلویزیون فوتبال می‌دیدم. پشت به دیوار روی صندلی نشسته بودم. سمت راستم تلویزیون بود که صدایش را بسته بودم و سمت چپ پنجره‌ی نیمه باز. گاهی به مسیر توپ چشم می‌انداختم و گاهی از پنجره بیرون را می‌دیدم، درخت‌ها و گل‌های جلوی اتاق را. محوطه‌ی جلوی ویلا چمن‌کاری شده بود و جای‌جایش بوته‌های گل و گیاه کاشته بودند ...

رزا جمالی شاعری ست که در عین شکستن مرزهای زبانی و جنجالی بودن شعرش، از مرز شکنی های باب طبع روشنفکری بازاری ایران، خودداری شگفت انگیزی میورزد. برای نمونه و در این مقال، با نگاهی به نماد و عنصر "خدا" در شعر شاعر، میتوان به خوبی پی بُرد که شاعر از بکارگیری واژه ی خدا، نه تنها در شعرش ابایی ندارد که خدا، به عنوان عنصری دوستدار شاعر و یا دست آخر، بی طرف در شعرها حاضر میگردد. ...

شعر هر لحظه ممکن است ما را غافلگیر کند، درست مانند همین حالا که پس از هفت سال، مجموعه ی غافلگیر کننده ای را از جناب ریاحی می خوانم. به هر رو جهت واکاوی متن شعر و تلمذی بر نقدش سعی بر آن دارم تا پیش فرضها و داده هایم را در گوشه ای به امانت بگذارم، مگر بتوانم در مقام خوانش(گفتگو) با متن به افقی مشترک برسم. اگر هم گاهاً در جایی با پیش فرضها به سراغش بروم، تلاشم بر این خواهد بود که متن را بازآفرینی کنم.
...

کسی / از عبادت الف در تلاوتِ آیینه / می آمد
و مثل نوشیدنِ مُدام در لیوان
آسوده می نشست روی ابر
و شکل مبهم لاک پشت ها را / خراب تر می کرد ...