جان می کند
با ناخن هایش
خراش بر پوسته ی حجرالبلاء
فی ممالک الفناء
آن جا که رگه های شیر
از پستانِ سنگ ها چکه نمی کند ...

«آبی چشمانت آسمان چه کسی است» - مجموعه‌یی از شعرهای آتیلا ایلهان Attilâ İlhan - با ترجمه‌ی همت شهبازی - در دست‌رسِ علاقه‌مندان قرار گرفت.
آتیلا ایلهان یکی از شاعران مهم و تأثیرگذار ترکیه است که در 15 هازیران ژوئن 1925 در منه‌من Menemen - از توابعِ ایزمیر İzmir یا همان ازمیر - دیده به ‌جهان گشود ...

حمید شریف نیا در مقاله خود با نام «شعر در گردابی» شعری از کتاب ایرج کیانی در انتشارات بوتیمار را به نام منوچهر غفوریان آورده ست. این مقاله در سال 84 نوشته شده و کتاب در سال 95 منتشر. حال باتوجه به اینکه شخصا در صحت و سقم کار حمید شریف نیا شکی ندارم، یا نام منوچهر غفوریان به صورت سهوی زیر پای شعر کیانی در آن مقاله آورده شده ...

"آخرین حرف حوشانا" با عنوان اصلی Hoşananın Son Sözü کتابی‌ست از آهمت آباکای Ahmet Abakay یا همان احمد آباکای با ترجمه‌ی شهرام دشتی که به تازگی به اهتمامِ ‌نشر رسپینا در دست‌رسِ علاقه‌مندان قرار گرفته است. ...

لبخند نور
در بال نیلوفر که می‌افتد
عمق نگاه تو
در خاک خانه می‌کند
و حضور یک کتیبه شکل می‌گیرد ...

«روزی که اسد با پدرش به دریا رفت جمعه را همراه خودش بُرد. دیگر هیچ کدام ترسی از دریا نداشتند. چون دریا با آن‌ها رفیق بود. از ساحل اگر نگاه می‌کردی قایقی را می‌دیدی که دریا روی دست می‌برد»؛ کتاب «اسد و جمعه» قاسم هاشمی‌نژاد که در سال 1370 توسط نشر مرکز، کتاب مریم منتشر می‌شود با این پاراگراف به پایان می‌رسد. قصه‌ای محلی که خاستگاه جغرافیای مستقلی برای شخصیت‌هایش می‌سازد و تصویر آزادمنشانه‌ای برای ریشه‌های فرهنگی تاریخی یک منطقه ترسیم می‌کند ...

از آن صداي مهيب بايد چند وقتي گذشته باشد. اين‌جا مدت‌هاست همه چيز در سكوت فرو رفته؛ از حركت خبري نيست. راستش تا حالا چنين تجربه‌اي نداشتم و نمي‌دانم چطور بايد با آن برخورد كنم. دستوري دريافت نمي‌كنم ولي طبق عادت ...

دراینجا صرفا چکیده‌ای از مقاله‌ی استیون سارتارلی (پازولینی شناس) که در مقدمه کتاب آمده ست را می آورم و نوشتن یادداشتی مفصل درباره شاعر را به زمانی دیگر موکول می کنم:
آلبرتو موراویا در سخن‌رانی‌اش اندکی پس از قتل وحشیانه و نابه‌هنگام پازولینی ِشاعر گفت «انگشت‌شمار مؤلفانی بوده‌اند که مثل پازولینی این‌قدر کم فهمیده شده باشند ...

با معشوق هرگز از عشق مگو
که عشق را گفتن نتوان
که باد ملایم خاموش و نادیدنی می وزد.
من از عشق خود گفتم،
من به عشق خود گفتم ...

از دلاشوبیِ نبودن تو
تا تناغوشیِ غزل شدنم
از منِ بوفِ خود کُشیده ی کور
تا تو یٍ صادقِ هدایتنم ...

در میان صفحه‌های کتاب آزادی
طناب چوبه‌های داری
که جلادان مهیا کرده‌اند
صفحه‌هایی ناتمام را نشان می‌دهند
تا خواندنشان ادامه یابد
چگونه برای انسان ...

وقتی به زمستان قول دادم که برمی‌گردی
طاق بستان خندید ...

ذکری جمیل بود لحن کبوتری لب‌هاش
با رفرفه بر بالین می‌نشست
با آواز
پنجه در دل چون می‌زد ...

در این نوشتار از غایب‏ های بزرگی می ‏گویم که می‏توانند شاهدان زنده ‏ای ازدست اندازی ادبیات فراتر از فلسفه به حریم فهم بشر باشند. غیابی که در بخشی از تاریخ خود جایگزین مفهوم قلدر و قدیم "حضور" می‏ شود. غیابی که درنوع کارکرد خود زن می‏ شود تا تفکر مردانه را به چالشی بزرگ دچار سازد ...

پی در پی احضـار می شوم
یک بار برای روح
یک بار برای تو
یک بار برای یکهزار و سیصد و هشتاد و هشت
( تـف ).
تلفن تمام می شود
و شعبات متعدد دور پرونده ام چرخ می زنند ...

و گفته‌اند ابن‌السلام امتحان خداوند است
تو خوابیده‌ای با آهوها در صحرا
من بر بستر قایقی که پر می‌شود از آب
اندوهگین من
که زعفران می‌سایم ...

اولین مجموعه شعر خانم ده بزرگی، مثل خیلی از شاعران خاموش اما بیدار زن جامعه ی ما، درمیانسالی منتشر شده است. شامل ۷۷ شعر بدون نام که شماره گذاری شده اند، در ۸۱ صفحه و باز مانند کتاب اول بسیاری از شاعران زن معاصر آگاهانه یا ناآگاهانه دیده نمیشود و همه چیز به سکوت برگزار می شود ...

از ناز برده از دل زارم شکیب ها
رغبت نشان دهد به کمین رقیب ها
بلبل نسیبی از گل رویت نبرد و برد
یک عالم از فغان فراقش نسیب ها ...

می‌ایستید یک چای بخوریم یا که درمی‌روید
بر بخش دوم جمله دست می‌کشید
یک‌دفعه سردم می‌شود
پس نه جمله‌ای می‌نویسم ...

داوری و محاجه در خصوص زبان و عوالم آن، بارها ما را دچار ضایعات و کژروی های زبان شناختی نموده که زبان را بدون رعایت ماهیت معنایی و نشانه شناختی و حتی بدون در نظر گرفتن موازین مستقل بنیادین آن، به سر حد ابتذال و فروپاشی می کشانیم. چرا که تقرب ( (approadeزبان و انسان و هم چنین سیاق نشانه های زبانی را بر مبنای یک تفکر پایدار و با ثبات پی ریزی نمی نماییم ...

عدم پیوستگیِ مکان، راه را ناگزیر به بیراهه می برد. تداعی های آزاد، پتانسیل های محدودکننده وضعیت های ممکن را از تجربه روزمره سلب می کنند تا دیگر هر رفتنی سقوط باشد.
درواقع همیشه در متن فدایی نیا سکوهای (فضاهای اولیه ی مکان مند) برای سقوط هست که محرک این پرش ها نیز اغلب فضاهای عاشقانه هستند ...

شعر بیانِ احساسی ناگهان است,نه بیانِ اندیشه ای منسجم,به عبارتی حرکاتِ ناخودآگاهِ واژگانی ست که به خودیِ خود خاصیتی جز حالاتِ تفکّری خودآگاه ندارند.پس شاعر سراینده ی احساسی ناگهان از حرکت و حالتِ اشیاء و موجودات است,نه مبلّغِ فکر یا اعتقادی خاص ...

بي شك ادبيات گرجستان تاابدوامداراثري است به نام پلنگينه پوش شوتاروستاولي كه خودشاعرآنرابرگرفته ازآثارادبي ايران مي داندومنتقدان آن رارنسانسي دراين سرزمين ،دراين مقاله بابررسي ده داستان نخست وتطبيق آن باشاهنامه ي سترگ حكيم طوس برآن شدم ضمن معرفي اين اثربه مخاطبان فهيم ادبيات ،تأثير منظومه هاي ديگرپارسي رانيزبرمتن اين اثرنمايان كنم ،لازم به ذكراست اين اثربرخلاف شاهنامه كه حماسه اي طبيعي ست درعمده ي قسمتهاحماسه اي مصنوع است ...

پیش از این ها نیز زبردست از این تجربه های گوتیکی را تجربه کرده بود. تمام شعر سهم گوش نیست. تمام شعر هم چشم. ولی چشم، شعر را مدرن تر می کند و کرده است.
نیما نوشته بود که شاعر باید پروژکتورش را از آسمان به سمت زمین بچرخاند. باید وصفی و روایی باشد. باید شاعر بتواند شخصیت ها را درآورد و واقعی کند ...

«مدرنیزم در شعر ترک» عنوان کتابی‌ست از «یالچین ارمعان» Yalçın Armağan و با ترجمه‌ی «ناصر داوران» که گذری کلی در حوزه‌ی تحول‌های شعر ترکیه در سده‌های اخیر را شامل می‌شود. این کتاب که با عنوان اصلی İmkânsız Özerklikبه معنای «استقلال غیرممکن» و با زیرعنوان Türk Şiirinde Modernizm به معنای «مدرنیزم در شعر ترک» در سال ۲۰۱۱ از طرف انتشارات «ایله‌تیشیم» iletişim در ترکیه منتشر شده، در واقع پایان‌نامه‌ی دکترای یالچین ارمعان است ...

«جمهوری فدرال ابر» شامل مجموعه‌ی هستی شناسی یا همان آنتولوژی شعر نوی ترکیه است که با پژوهش، ترجمه و بازسرایی «ابوالفضل پاشا» منتشر شده است. مدخل این کتاب را بخشی به نام «سرآغاز» تشکیل می‌دهد که «پاشا» در این بخش شیوه‌ی کار خود را در تهیه و گردآوری این مجموعه‌ی هستی‌شناسی به تفصیل توضیح داده است ...

از ایمان گفته ام ، بر شعرهایم رنگی از شک زد
همان که نام او بر دور لحظه هام پیچک زد
همان که کوبه ی قلب مرا کوبید تک تک تک
به پشت حس من سنگر گرفته ، سخت پاتک زد ...

کبوتری که فرود می آید
آسمان را
با هرُم هراس ش می رود
و پیام ش را
میان دوزخ و گناه
جار می کشد ...

زنی هر شب درمن
متولد می شود!
بند نافش را به دندان گرفته
از خوابهایی که ندارم آویزان
در انقباض سگرمه های تخت ...

حالا که تو هرگز نمی آیی کنارم
یک لکه خون بر تیغ های یک حصارم
زخمی ترین حال مرا دریاب زیرا
دیریست در پیشانی ام یک ذوالفقارم ...

زمزمه هاي عجيب و دستهاي عجيب
در تنهايي زندگي ميكنند
گياهان عجيب تنهایی را
لحظه اي زينت مي بخشند و مي ميرند
وقتی که برنامه های تلویزیون تمام می شود ...

من
لکه‌ی خون را
کنار پنجه‌ی کوچک دیدم
- گوزن که باشی
جهان پر از ...

هی نشستیم و خط خطی کردیم
زندگی را غمم کلافه نکرد
هر چه می خواست،کند و با خود برد
شعر چیزی به من اضافه نکرد ...

کجای این خواب نشت می‌کند
که هر شب
سراسیمه میان چهار راه
بیدار می‌شوم
و حادثه را ...

توُ خیالمه
که دنیا ، جاییه
که احدی پیدا نمیشه
تا دیگری رو
کوچیک بشمره ...