شعری از زامان پاشازاده
ترجمه ی ثریا خلیق خیاوی

شعری از زامان پاشازاده
برگردان از ترکی آذربایجانی به فارسی: ثریا خلیق خیاوی

تقدیم به استاد رضا براهنی

آفتاب کژتابی کرد
بلند شدم، خودم را زدم به بیداری
به شهر روانه شدم با دل‌تنگی‌های مخملی در تن‌ام
نبض‌اش را گرفتم
چراغ‌های راهنمایی هنوز روشن و خاموش می‌شدند
شاید تاریخِ انقضای‌مان را در پیشانی‌مان
اشتباه خوانده بود نوستراداموس
شاید زئوس به تأخیر انداخته بود
تاریخِ انقراض‌مان را
شهر گربه‌یی بود که زخم‌های خود را می‌لیسید
از شعرهایی که در دیوارهایش نوشته شده بود
می‌شد فهمید:
«وقتی که دایناسورها تازه مرده بودند
و پیغمبرها در راه بودند
من شاعرِ تو بودم»

از شعر پرشده بود براهنی
وقتی دندان‌های زامبی دکل‌های نفت
خاک را می‌شکافت
از دال دکل‌های نفت
استخراج کرده بود مدلول مرگِ دایناسورها را
اما فراموش کرده بود
شعر از انقراض شاعران متولد می‌شود
واژه‌ها رها می‌شوند از بندها
فراموش کرده بود دیوانه‌هایی که در تیمارستان تبریز
دیوارها را می‌بوسند
شعر می‌کنند
دردهای‌شان را با بوسه

اما تبریز
بهسان ماری‌ست که دمِ خود را نیش می‌زند
این را زمانی فهمیدم
که در کوچه‌های مارپیچ‌اش با خودم روبه‌رو شدم
من «جنگ‌جویی بی‌دشمن
کپی کردم دشمنی از خودم
جنگیدم!»
خودم را در بلواری دراز کردم
معتادی نبض‌ام را گرفت
پالا! پالا بیاوری خوب خواهی شد
انگشتان‌ام را به گلوی‌ام فروبردم
پرنده‌یی درآوردم
زمزمه کردم:
بالا، بالا! اوج بگیری به آرامش می‌رسی
شهر ریش‌خند می‌زد
برخاستم خودم را زدم به عاقلی
با تن‌پوشی از پنبه‌ی جنون
به خانه باز می‌گشتم.

*****

اوستاد «رضا براهنی»یه اتحاف

گونش ساچمالاماغا باشلادی
دوروب اؤزومو اویاقلیغا ووردوم
مخمر داریخمالاریم اَینیمده‌یکن شهره چیخدیم
نبضینی یوخلادیم
هله ده یانیب سؤنوردو ترافیک ایشیقلاری
بلکه ده اینقیضاء تاریخیمیزی آلنیمیزدا یانلیش اوخوموشدو نوستراداموس
بلکه ده اینقیراض تاریخیمیزی ائرته‌له‌میشدی زئوس
اؤز یاراسینی یالایان پیشیک کیمی‌یدی شهر
دووارلاریندا یازیلان شعردن بونو سئزمک اولوردو:
«دایناسورلارین اؤلدویو چاغدا
پیغمبرلر یولدایکن
من سنین شاعیرین ایدیم»
نفت دکللرینین زامبی دیشلری تورپاغا باتیب چیخدیقجا شعره دولموشدو براهنی
نفت دکللرینین دالیندان
دایناسورلارین اؤلوم مدلولونو چیخارمیشدی
اما اونوتموشدو شاعرلرین نسلی کسیلدیکده شعر دوغولور
اؤزگورلویه چیخیر کلمه‌لر
اونوتموشدو تبریز دلی‌خانالاریندا دووارلارلا اؤپوشن دلی‌لر
 آغریلارینی اؤپوشله یازیرلار

اما تبریز اؤز قویروغونو چالان ایلان کیمی‌دیر
دولانباج کوچه‌لرینده دولانیب اؤزومله قارشیلاشارکن بونو آنلادیم
من «دوشمن‌سیز بیر ساواشچی
اؤزومدن بیر دوش-من کوپییالاییب ساواشدیم»
اؤزومو اوزاتدیم بولوارا
نبضیمی یوخلادی معتاد بیر کیشی؛
قوش دئدی قوشسان راحاتلایاجاقسان
بارماغیمی سالدیم بوغازیما
بیر قوش چیخارتدیم
اوچ دئدیم اوچسان راحاتلایاحاقسان
باخیب گولوردو شهر
دوروب اؤزومو عاغیللیلیغا ووردوم
پامبیق دلی‌لیییم اَینیمده‌یکن
ائوه قاییدیردیم