شعرهایی از جورج سوئید
ترجمه سینا سنجری

جورج سوئید روانشناس، شاعر و نویسنده‌ی کانادایی لتونی‌تبار است که در تورنتو زندگی می‌کند. او از مهم ترین و شناخته‌شده‌ترین نام‌ها در هایکوی انگلیسی‌زبان است، که به خاطر مشاهدات دقیق و هوشمندانه‌اش مشهور است.

جورج سوئید (به لتونیایی Juris Švēde )  با نام اصلی ژوریس پوریچ  ۲۰ نوامبر ۱۹۴۰ در ریگا مرکز لتونی به دنیا آمد  وی در سال ۱۹۴۷ به همراه مادر و ناپدری خود از اروپای پس از جنگ دوم جهانی به کانادا مهاجرت کرد. 

 سوئید  در اواخر دهه ۱۹۶۰ شعر سرودن را آغاز کرد و در مجله های ادبی آن زمان منتشر ساخت.  در سال ۱۹۷۶  هنگامی که دانشگاه تورونتو از او خواست تا کتاب هایکوی مدرن ژاپن نوشته ماکوتو یوئدا را مرور کند به شعر کوتاه ژاپنی علاقمند شد.

سوئید  از آن پس به نوشتن انواع شعر کوتاه ژاپنی بویژه هایکو پرداخت و در مجلاتی مانند بلوط ، تانکای آمریکایی ، زنجره و برکه قورباغه منتشر کرد.

 در سال ۱۹۷۷  سوئید به همراه بتی درنیوک و اریک امن ،انجمن هایکوی کانادا را تأسیس کردند. هایکوی کانادا در سی‌امین سالگرد تاسیس خود در اوتاوا در ماه مه ۲۰۰۷، عضویت افتخاری مادام‌العمر به سوئید اعطا کرد.

سوئید در مصاحبه‌ای در مورد شاعرانی که بر او تأثیر گذاشته‌اند از  دیلن تامس ، لئونارد کوهن و ازرا پاوند نام می‌برد.

 کارهای سوئید در مجلات ادبی متعددی به نقد و بررسی گذاشته شده‌است. او تاکنون حدود ۵۶ کتاب و کتابچه  (chapbook) منتشر ساخته که از این میان ۱۶ کتاب تنها و تنها در برگیرنده‌ی هایکوهای اوست.

وی تا کنون حدود ۷۰ جایزه ادبی دریافت کرده است‌.

Haiku by George Swede

هایکوهای جورج سوئید

Rendered to Persian by Sina Sanjari

برگردان به پارسی: سینا سنجری

Vancouver, March 2021

ونکوور  

مارچ ۲۰۲۱

1

Passport check:

my shadow waits

across the border

بازرسی گذرنامه

سایه‌ام منتظر من

آن سوی مرز

2

In the howling wind

under the full moon –

the snowman, headless

زوزه کشان، باد

زیر نور بدر ماه

آدم برفی، بی‌سر

3

long train

horizon sun flickers through

the empty cattle cars

قطار طولانی

چشمک می زند خورشید افق

از میان واگن‌‌های خالی

4

sleet against the window

at last mother threads

the needle

در هیاهوی تگرگ

نخ از سوزن می گذراند

سرانجام مادر

5

alone at last

I wonder where

everyone is

در انتها، تنها

 پس کجای‌اند

دیگران

6

Almost unseen

among the tangled driftwood

naked lovers

تقریبا نادیدنی

 میان تخته پاره‌ها

عشاق برهنه

7

sunrise

i forget my side

of the argument

خورشید سر می‌زند

فراموش می‌کنم

کدام سوی دعوا بودم

8

the day begins

descendants of dinosaurs

darting, singing

آغاز روز

جست‌زنان‌، آواز‌خوان

بازماندگان دایناسورها

10

thick fog lifts

unfortunately, I am where

I thought I was

مه غلیظ می‌شکند

متاسفانه همان جایی هستم

که فکر می‌کردم باشم

11

At the edge of the precipice I become logical

درست

بر لبه پرتگاه

منطقی می‌اندیشم

12

shelves full of books

we'll never read again

I dust them anyway

قفسه‌های پر از کتاب

که هرگز نخواهم خواند

گرد از روی‌شان می‌زدایم

13

in the windswept window

among the wild trees

my face13

بر پنجره‌ی بادخورده

میان درختان وحشی

چهره‌ی من

14

As the professor speaks

only his bald spot

is illuminated

چندان که سخن می راند استاد

تنها طاسی سرش

روشن بود

15

Statues in the square:

the raised hand of the war hero

fills with snow

تندیس میدان

دست افراشته‌ی قهرمان جنگ

پر از برف

16

Autumn clothesline:

his and her pyjamas

frozen together

بند رخت پاییزی

پیژامه‌هاشان هردو

یخ زده با هم

17

Around the eyes

of the old fisherman

permanent ripples

ماهی‌گیر پیر

موج‌واری همیشگی

گرد چشمانش

18

empty baseball field

a dandelion seed floats through

the strike zone

زمین خالی بسکتبال

رسته در منطقه‌ی جریمه

قاصدکی تنها

19

bridge

at both ends

mist

پل

در دو سو

مه

20

windowless office

a fly buzzes against

my glasses

اتاق بی‌پنجره

مگسی وزوزکنان

برابر عینکم

21

horizon moon

i recall

an earlier ego

ماه افق

به یادم می‌گذرد

من پیشین من

22

blazing heat

my long shadow

useless

گرمای سوزان

سایه‌ی بلندم

بی استفاده

23

airport lounge

a Muslim man prays toward

the emergency exit

استراحت‌گاه فرودگاه

مسلمانی نماز می‌برد

رو به سوی در خروج

24

working late

i meet my loneliness

in the long hallway

کار تا دیروقت

به دیدار تنهایی‌ام می‌روم

در راهروی طولانی

25

into the future

as fast as all of us

this garden snail

به سوی آینده

به همان سرعتی که ما

حلزون باغی

26

cave mouth

a scream beyond my range

of hearing

دهانه‌ی غار

از آستانه‌ی شنیدن فراتر

جیغی

27

canyon campfire

our shadows as large as

the lives we wished for

گرد آتشِ اردو

به قد زندگی‌ها که آرزو کردیم

سایه‌هامان بلند

28

late evening

each falling snowflake

an eyelid closing

نیمه شب

هر دانه برف که می‌افتد

پلکی بسته می‌شود

29

cemetery

he now in the shadow

of her

گورستان

اینک این اوست

در سایه‌ی او

30

deep snow

following in my footsteps

twilight

برف سنگین

به دنبال ردپای من

گرک و میش غروب

31

in one corner

of the mental patient’s eye

i exist

بیمار روانی

در گوشه‌ی چشم‌اش

آنک من

32

faded garden

the turn of the

notebook page

باغی رنگ و رو رفته

ورق که می‌خورد

برگ دفترچه

33

storm wind

the spider clings to

its creation

وزش توفان

عنکبوتی چسبیده

به آفریده‌اش

34

without her...

the lake's sound

in the rain

بی او...

آوای دریاچه

در باران

35

open library window

a spring breeze turns the pages

of the abandoned book

پنجره‌ی باز کتابخانه

ورق‌گردان کتابی رها‌شده

نسیم بهاری

36

i wipe the mirror

the face looks

even older

غبار از آینه می‌گیرم

پیرتر می‌شود

چهره‌ام

37

father's grave

a hidden butterfly rises

from the fallen leaves

مزار پدر

پر می‌گیرد از میان برگ‌ها

پروانه‌ای پنهان

38

over the wind-

tossed sea of grass

a white butterfly sails

به بال باد

پروانه‌ای بادبان می‌گشاید

بر دریایی از چمن

39

among the gravestones

with names worn away

children play hide 'n seek

میان سنگ‌های مزار

با نام‌هایی از میان رفته

قایم باشک بازی کودکان

40

mid-winter thaw

ice clings to the vital parts

of the nude statue

نیمه زمستان

یخ می‌پوشاند

شرمگاه تندیسی برهنه

41

their gravestones

hers newer and taller

than his

سنگ قبرهای آن دو

از آن زن نوتر و بزرگ‌تر

که از آن مرد

42

cabin for rent

all the dead flies by

the window with a view

کلبه ی اجاره ای

پنجره ی رو به منظره

پر از مگس‌های مرده

43

sailboat race

at the finish a small cloud

crosses first

مسابقه قایق‌های بادبانی

به مقام نخست می‌رسد

تکه ابری کوچک

44

of all the leaves

in the woods, my eyes

on the one falling

از میان همه‌ی برگها

در بیشه زار، چشمان من

بر یکی برگ افتان

45

under each eye

of the graveyard Jesus

a small icicle

مسیح گورستان

زیر هر چشم‌اش

قندیل کوچکی

46

mother's room

only the photos of the dead

dust free

اتاق مادر

تنها عکس درگذشتگان

بی گرد و غبار

47

over the earth's edge

they all go--the white clouds

and the one sailboat

بر لبه ی افق

ابرهای سفیدند که می رانند

و یکی قایق بادبانی

48

Empty circus tent

from the high wire a spider

swings on its thread

چادر خالی سیرک

بر سیم بلندی تاب می‌خورد

عنکبوتی

49

library fly

checking all the titles

on evolution

مگسی در کتابخانه

سرگرم بررسی عناوینِ

مربوط به تکامل

50

dead roadside deer

a snowflake melts

on its open eye

گوزنی مرده کنار جاده

برف‌دانه‌ای آب می‌شود

در چشمان‌اش باز