آسیبشناسی ترجمه
ابوالفضل پاشا
تاریخ ارسال : 30 دی 95
بخش : ادبیات ترکیه و آذربایجان
یادداشتی از ابوالفضل پاشا
آسیبشناسی ترجمه (3)
قبل از هر چیز تأکید کنم که منظور من از این یادداشتها آسیبشناسیِ ترجمه است، نه آسیبشناسیِ مترجم، از همین روی فقط به شعری خاص یا ترجمهی همان شعر اشاره میکنم و از نامِ مترجم چشم میپوشم.
بعد از این توضیح ضروری باید بگویم که نام شعر، جزء ذاتیِ آن نیست، بعضی از شعرها باید نام داشته باشند و در واقع نام آن شعرها جزیی از همان شعر است به عبارت دیگر بعضی از شعرها بدون نامشان ناقصاند، اما این نکته، همهی شعرها را شامل نمیشود، چنانچه شماری از شعرها مثل شبانههای شاملو یک نام کلی دارند و مختص همان شعرها یا مختص شیوههای سرایشیِ همان شاعرند. از اینها که بگذریم بسیاری از شعرها نام خاصی را پذیرا نیستند و شاعرِ آن شعرها فقط نامی برای تمایز برای شعر یا شعرهای خاصی برگزیده است اما از یاد نبریم که اگر آن نام، نام چندان کاملی برای آن شعر نباشد باز هم مترجم بنا به اصل امانتداری نباید و نمیتواند نام شعر را عوض کند، در حالیکه برخی از مترجمان علاوه بر آنکه استعدادِ ترجمه دارند استعدادِ نامیابی هم دارند و هر کجا میبینند که ذوقِ شاعر چندان کارساز نبوده!! نامِ شعری را که در حالِ ترجمهی آناند عوض میکنند!
یکی از مترجمهای نسبتن پر کار استعداد عجیبی برای تغییر نامِ شعرها دارد و من در این مجال به چند نمونه از هنرمندیهای او اشاره میکنم که چهگونه به دادِ شاعران ترکیه رسیده، نامِ شعرهایشان را اصلاح کرده است:
ایلهان برک İlhan Berk شعری دارد به نامِ Aşk یا همان عشق که این مترجم، نامِ شعر را گذاشته: آن روزها (از کرامات شیخ ما !!!)
اوزدمیر آساف Özdemir Asaf - که در ایران به اوزدمیر آصف مشهور است - شعری دارد به نامِ Eskisi kadar özlemiyorum seni یا همان به اندازهی گذشته مشتاق تو نیستم که این مترجم، نامِ شعر را گذاشته: دلتنگات نمیشوم (باز هم از کرامات شیخ ما !!!)
آتیلا ایلهان Attilâ İlhan شعری دارد به نامِ Yağmur Kaçağı یا همان فراری از باران که این مترجم، نامِ شعر را گذاشته: دستام را بگیر (باز هم کرامت!!!)
موراتهان مونگان Murathan Mungan - که ممکن است در ایران مرادخان مونگان هم معرفی شود -شعری دارد به نامِ Sizden Saklı یا همان پنهان از شما که این مترجم، نامِ شعر را گذاشته: نیامدید ( و باز هم!!!)
البته کرامتهای این مترجم به این موارد ختم نمیشود بلکه حدودن هشتاد درصد ترجمههای او با دخالت در نامِ شعر همراه است!
بعدالتحریر: به برخی از شاعران ایران که نامی با مسما برای شعرهایشان نمییابند پیشنهاد میکنم به این مترجم مراجعه کنند و از او یاری جویند!
لینک کوتاه : |
چاپ صفحه