هزار نکته ی باریک / منصور خورشیدی

هزار نکته ی باریک

منصور خورشیدی

تو سرنوشت کدام

از کتاب جهانی

که شانه های تو

از افق خالی است

خیلی جوان بودیم که با هم آشنا شدیم ، زمینه ی آشنایی شعر بود . آن قدر جستجو کردیم ورق زدیم خواندیم تا مانیفست " شعر محض " را نوشتیم . چهار شماره در یک سال با نام " پرسه های زیبای شاعرانه "

این که چرا عرضه نکردیم بحث مفصلی دارد ! موجز تر آن که دوستان ما پیش ترمانیفست خود را عرضه کرده بودند ، ما قصد مقابله نداشتیم ، همان را پذیرفتیم و تا امروز خط برجسته ی ذهن و زبان ما است .  "حجم گرایی " را می گویم .

از آن پس تا کنون پوبلیک تفکر ما شعر حجم شد ، و شعر حجم مدام تازه شدن بود . و ما در این تازگی خود را شریک کردیم . حادثه ای بزرگ در شعر امروز ما  ، و تا هنوز هم .

هزار جریبی مثل دوستان دیگر ما که شاید دوست نداشته باشند نام نمی برم . هوشمند تر از این حرف ها بود برخورد حرفه ای با شعر دارد . تمام استعداد خود را به کار می گیرد تا ذهن خود را طبقه بندی نکند  ،  او ضد تفکر طبقه بندی شده است .

هر گز در یک نقطه متوقف نمی شود . او در تمام خط ها و نقطه ها توقف کوتاهی دارد ، وقتی به درک آن چه می خواهد برسد به سادگی عبور می کند . استقرار او تا زمانی است که به تفکری ، اندیشه ای از نوع هنر به ویژه شعر برسد . همین رسیدن ها است که او را به سمت تعالی سوق داده است .

شعر کلاسیک را خوب می شناسد ، از کودکی مشق گلستان می کرد . شاهنامه برایش می خواندند . حافظ را حفظ می کرد . حافظه ی قدرتمندش به او کمک می کرد تا همه چیز را به راحتی دریافت کند .

هزارجریبی عطش درک و دریافت های " آن " دارد . به همه ی پدیده های پیرامون خود صفت روحانی می دهد ، عزت نفسی که او را از میان زحمت و مشقت عبور می دهد . تا همه تن چشم در جستجوی آفرینش و خلق هنر بر آید . برش های ذهنی او را در نقد و نظر هایی که ازخود به جای گذاشت می توانیم مورد قضاوت قرار دهیم .

در نقد یکی از شعر های من با نام " کبوتران مرطوب " چاپ شده در " کادح " سال 72 بود که " رویایی " به حرف آمد :

" سازگاری هایی در سرشتن شعر " تامل هوشمندانه ی هزارجریبی بر آن قطعه از شعر شما بود . ایشان برای من تصویر کسی را دارد که از خود و در خود توقع اصالت دارد . برای خواننده البته جالب تر می شد  که با تامل بیشتر نگاهی به نگاه منتقدان دیگر می کرد . یا در صدر مقاله اشاره ای به این مبادله می شد . چون هنر خواندن همان قدر در نوشته اثر دارد که هنر نوشتن . "

نگاه عمیق و دقیق هزار به  " لبریخته ها " ی رویایی چاپ شده در " از حاشیه تا متن " جای بحث دیگری را باز می کند ! زیرا ایشان هم "  هنر خواندن را می داند و هم هنر نوشتن را "

البته نقد و نظر های او در طول این همه سال کم نیستند . اجازه ندارم تا نام مستعار او را ، از گذشته تا امروزکه پای نقد ها و مقاله ها می گذارد بیان کنم . همان مقدار انگشت شمار که با نام خود در نقد کتاب " لبریخته ها" ی رویایی ، " نرگس فردا"ی علی پور ،  از فکر های با تو " ی خورشیدی ، " ماه ، حلقه ی بی انگشت " میثم ریاحی ، پگاه احمدی ،  م-موید ، رستم اله مرادی و در گذشته بیژن الهی ، فیروز ناجی، نجدی ، رادمنش  و دیگران از خود به جای گذاشت . کافی است که سبک نگارش و شناخت او را از شعر بیشتر درک کنیم .

در محافل ادبی و دانشگاهی و حتی داوریِِِ شعر در جشنواره ها ، نقطه نظر های او زبانزد اهل هنر و شعر است . هزار، سینما را خوب می شناسد و در چند کار سینمایی مشاور ارزنده ای برای ارتقای فیلم و فیلمنامه نویسی بود .

حشر و نشر او با کارگردان های بزرگ و برجسته ی سینمای ایران ، صاعقه ای در کار فیلم سازی محسوب می شود . او در شناخت خط و نقاشی نیز توانمندی حیرت انگیز دارد .

جهان روحانی او در زمینه ی عرفان نظری بحث دیگری است که نشان می دهد . عرفان اسلامی را خوب می شناسد . و در این طلوع درخشان طالع بلندی دارد در زمینه ی درک فلسفه از نوع" اشراق سهروردی " و از نمونه های خوب فلسفه ی غرب " هوسرل " ، گره زدن دو تفکر از دو نقطه ی جهان که نتیجه چهل سال تلاش متفکرانه او است .

در این میان عروج " مقداد " موجب شد تا زمینه سیر و سلوک او به عرفان عملی کشانده شود . اگر چه زمینه ی چنین حرکتی را سال ها پیش در خود ذخیره کرده بود . منش هزار در جهان روحانی الگویی مناسب برای نسل جوان محسوب می شود .

اهل کتاب را دوست دارد . و با بزرگان دین که سلوک عارفانه دارند برخوردی از نوع نزدیک دارد . در تعامل با همه هست و با هیچ کس نیست ! هر گز خود را به کسی تحمیل نکرده است . ولی همگان را با هر تفکری تحمل کرده است .

و تا امروز لحظه ای را بی بهره از تبسم آفتاب نبوده است . همیشه تلاش می کند تا سهمی از بهار را نصیب خود کند . زمان سوخته در زندگی او راه ندارد . آسمان را باور دارد ، و به تقدیر تن می دهد و گاهی به آن پهلو می زند !

بی هراس از سیاهی راه ذوق شکفتن دارد و مدام روییدن را در خود بارور می کند . چون رشد ساقه های جوان را باور دارد. در ذکر مدام است و در گردش سریع خود و در سیر و سفر ها ، دایره های دگر می زند . و زمان رفته و نیامده را در ارتفاع نگاه خود تفسیر می کند .

عطش نسل جوان امروز را به روز در برابر هنر و زیباشناسی شعر قرار می دهد . تا به نگاه آن ها وسعت ببخشد . و مدام شکل درهم هوا را مرور می کند تا مست نگاه پرنده برای پرواز شود .

تو آن پرنده ای

رقم سومین

با تب شدید در استخوانت

که روی صخره ی ساکت

شتاب آب را

سجده می کنی