| شعری از یونس رضایی ترجمه از زبان کردی : سیامند مهتدی |
|
|
نویسنده : سیامند مهتدی تاریخ ارسال : 30 مرداد 00 بخش : |
|
به چشمان مهاجر دختری کابلی
شعر: یونس رضایی
ترجمه از زبان کردی: سیامند مهتدی
چند روزیست
روزنامەها؛ دورند از کلام رود
لبریز؛ از رویداد زبانی اخگری
که کوچەهای جنگل را مرور می‌کند
چند لحظەایست
بر یک به یک بولوارهای
"قندهار"
هار
اذان ویرانی سردادەاند
تا بهار
باید مندیلی نِشاند
بر فرازِ عُریان و تاریک
کاخی سفیدتر از زخم
آمریکا مشتاق خون است
و تشنه‌ی نظرِ دختری عزب
ترس و درد موج می‌زند
در تاب گیسوانش
روی در کرانە‌ی شمشیرها می‌گریزد
همچون مهاجری کولی
سیاه خیمە‌اش، گرفتار بادی نهان
با هزار دفتر از تنهایی و اندوه خوانای زنان
بە تهنیت غرب
تمامی مرزهای "هیمالیا" را بپوشانید
با آیتی ز گریە و سرود
بولوارها
با تصویری از شتر و کابارە‌ای لاس‌وگاسی
آدرسها
از خیابان لینکلن تا "مزار شریف":
خاورمیانە‌ی باغ
سە گور آنسوی تنهایی یکی مرد
دست راستش تابلویی هواشناسی
که درجه‌ی تاریکی را نشان می‌دهد
برحذر باشید
از طغیان تاریکی در دامانتان
بە تهنیت خنجر و
ستبرْ ریشِ مجسمە‌ی آزادی
تا کتابخانە‌های "کابل" موزە‌ی خون شوند
خیابانهای "هرات"
بە دستانِ عاشقِ جهنم خو بگیرند
مردان سرخوشِ؛ بسترهای عریان آزادی
زنانِ؛ ابتدای بولوارهای لیبرال
فیلمی از مدرسە ابتدایی دختران "قوندوز" ببینند و
بە یاد افسانەهای تِبای
لبریز از قهوەهای تلخ...
من نیز بە مناسبت انسان باز می‌نگارم
نگرانی دختری را، پشت پنجرەای عقیم
ملولِ، دوازده سالگی و غرب
در میانە‌ی خونی پرواز می‌کند بی کران
بە خیابان "صحت عامە" می‌اندیشم
کە ازدحام تنهایست
چند کوچە در آنسوی آمریکا
می‌نگارم
در شعری بی جغرافیا
هندوکش تکیە زده بر "کابل"
و رودخانەها دوباره فرصتی بهر زیبایی خواهند بود
فردا
روزم بە مغرب نشست در جمله‌های دردم
و غرب نگران پاسپورتهای جَلَبِ سگی
کە سوی آسمانِ بی‌ابر زوزە می‌کشد
من از ایالتهای خونین شعر
نگران آن دخترم کە در "تپه بی بی مهرو"
زلفش غارت عریانی بادی
درندە و چموش
روزی خواهم آمد و در "کابل سیند"
چون شما ماهی می‌شوم
و غروبهنگامی ساحلتان را مست می‌پیمایم
بەسر می‌رسد موسم خنجر
روزی در روزگاران انسان
می‌دانم...
بۆ_چاوه‌كانی كیژێكی كابول
یوونس رەزایی
.
چه‌ند رۆژێكه
رۆژنامه‌كان؛ دوورن له راوێژی رووبار
پڕن؛ له رووداوی زمانیی ئاورێك
كۆڵانی دارستانه‌كان ده‌خوێنێ
.
چه‌ند ساتێكه یه‌كه یه‌كه‌ی بڵواره‌كانی "قه‌نده‌هار"
هار
بانگی وێرانییان لێده‌درێ
بۆ به‌هار
.
ده‌بێ مه‌ندیلێك بپێچنه
سه‌ر قۆچكی رووت و تاریكی
كۆشكێكی سپی تر له زام
.
ئامریكا تامه‌زرۆی خوێنه
تینووی نیگای كچێكی عازه‌به
ترس و ژان چینه ده‌كا
له رووباری بسكی دا و
روو له‌سنووری شمشیره‌كان راده‌كا
وه‌كوو مه‌لێكی كاوه‌لی
ره‌شماڵ، به ده‌ست بایه‌كی ونه‌وه
به هه‌زار ده‌فته‌ر له ته‌نیایی ژنه‌وه
.
به خۆشی رۆژئاوا
هه‌موو سنووره‌كانی "هیمالیا" داپۆشن
به ئایه‌تێك له گریان و باللۆره
.
بڵواره‌‌كان
به وێنه‌ی وشتر و كاباڕایه‌كی لاس وێگاسه‌وه
ناونیشانه‌كان
له شه‌قامی لین كۆلنه‌وه تا "مه‌زار شه‌ریف":
رۆژهه‌ڵاتی ناوینی باخ
سێ گۆڕ له‌وبه‌ری ته‌نیایی پیاوێكه‌وه
ده‌ستی راستی تابڵۆیه‌كی كه‌شناسی
پله‌ی تاریكان دیاری ده‌كرێ
وریا بن
شه‌و نه‌وه‌رێته داوێنتان
.
به خۆشی خه‌نجه‌ر و
ریشی پانی په‌یكه‌ره‌ی ئازادی
با كتێبخانه‌كانی "كابول" ببنه مووزه‌ی خوێن
شه‌قاكه‌كانی "هه‌رات"
به ده‌ستی دلۆڤانی جه‌‌هه‌ننه‌م رابێن
.
پیاوانی سه‌رخۆشی؛ به‌ستێنه رووته‌كانی ئازادی
ژنانی؛ ده‌مه‌ده‌می بڵواره لیبڕاڵه‌كان
فیلمێك له قوتابخانه‌ی سه‌ره‌تایی كچانی "قۆ‌ندووز" ببینن و
به یادی ئه‌فسانه‌كانی تێبای
پڕ بن له قاوه تاڵه‌كان
.
منیش به بۆنه‌ی ئینسانه‌وه ده‌نووسمه‌وه
نیگه‌رانی كچێك، له‌به‌ر په‌نجه‌ره‌یه‌كی نه‌زۆك دا
خه‌مۆكی، دوازده ساڵه‌یی و رۆژئاوایه
له خوێنێك دا هه‌ڵده‌فڕێ كۆتایی نایه
.
بیر له شه‌قامی "سیحه‌تی عامه" ده‌كه‌مه‌وه
كه ئاپۆره‌ی ته‌نیاییه
.
چه‌ند كووچه له‌و به‌ری ئامریكاوه
ده‌نووسم
له شێعرێكی بێ جوغڕافیادا
"هیندووكووش" پاڵی وه "كابول" داوه و
رووباره‌كان ده‌رفه‌تێكی دیكه بۆ جوانی ده‌بن
سبه‌ینێ
.
رۆژ ...ئاوا...بوو له رسته‌كانی خه‌مم دا و
رۆژئاوا نیگه‌رانی پاسپۆرته رووته‌كانی سه‌گێكه
روو به ساماڵ ده‌لوورێنێ
.
من له ئه‌یاله‌ته خوێناوییه‌كانی شێعره‌وه
نیگه‌رانی ئه‌و كچه‌م له گردی "بی بی مێهرۆ"وه بسكی دابووه ده‌ست بایه‌كی
دڕنده و ره‌ش
.
دێم و رۆژێك له "كابول سیند"
وێڕای ئێوه ده‌بمه ماسی و
رۆژئاوایه‌كی به‌ستێنتان به مه‌ستی ده‌پێوم
به‌سه‌رده‌چێ واده‌ی خه‌نجه‌ر
رۆژێك له رۆژانی ئینسان دا
ده‌زانم..
*
ناوی نێو جووت کەوانەكان، شوێن و شاری ئه‌فغانستانن.
.
كابول سیند، به زمانی سانسكریت واته ده‌ریای كابول و ناوی چۆمێكه.
.
كاوه‌لی: قه‌ره‌ج، کولی، ئەو وشەیە هه‌ر له وشه‌ی كابولی وه‌رگیراوە...